Συνάντηση Παγκύπριας Ένωσης Προσφύγων με Πρόεδρο της Δημοκρατίας

ΠΑΓΚΥΠΡΙΑ ΕΝΩΣΗ ΠΡΟΣΦΥΓΩΝ Π.Ε.Π.

Εξοχότατο Πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας

κ. Νίκο Χριστοδουλίδη

Προεδρικό Μέγαρο

08 Ιουνίου 2023

Εξοχότατε κ. Πρόεδρε,

ΥΠΟΜΝΗΜΑ ΖΗΤΗΜΑΤΩΝ ΠΟΥ ΤΕΘΗΚΑΝ

ΚΑΤΑ ΤΗ ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ ΣΑΣ ΜΕ ΤΗΝ ΠΕΠ ΣΤΙΣ 08/06/23

Σας συγχαίρουμε ξανά για την εκλογή σας και σας ευχόμαστε να έχετε μια εποικοδομητική και παραγωγική θητεία στο ύπατο αξίωμα της Κυπριακής Δημοκρατίας. Ευχή μας και θέλω μας, να είστε ο Πρόεδρος που θα επιτύχει τη λύση του Κυπριακού Προβλήματος καθώς και την επιστροφή των προσφύγων στις πατρογονικές του εστίες. Ευελπιστούμε ότι τα δείγματα γραφής που έχετε δείξει στις πρώτες 100 μέρες διακυβέρνησης σας και τα αντανακλαστικά σας ως Κυβέρνηση στην επίλυση ζητημάτων που απασχολούν τον προσφυγικό κόσμο (π.χ σχέδιο «Κτίζω») θα συνεχιστούν με τον ίδιο και ακόμη πιο αποτελεσματικό ρυθμό.

Η Παγκύπρια Ένωση Προσφύγων ως το κατά νόμο, νομικό πρόσωπο δημοσίου δικαίου και ο φορέας έκφρασης και διεκδίκησης των δικαίων του προσφυγικού κόσμου, θα σταθεί δίπλα στις όποιες προσπάθειες σας για επανέναρξη του διαλόγου προς επίλυση του Κυπριακού προβλήματος αλλά και στις όποιες ενέργειες σας για απάμβλυνση των θεμάτων που ταλαιπωρούν τον προσφυγικό κόσμο. Με τον ίδιο όμως ζήλο και με πιο έντονο τρόπο, θα συνεχίσουμε τη διεκδίκηση της εφαρμογής θεμάτων που άπτονται της ισότιμης κατανομής βαρών και της απόδοσης της απώλειας χρήσης των τουρκοκρατούμενων περιουσιών.

Μας απασχολεί έντονα και μας ανησυχεί η συνεχιζόμενη και αυξανόμενη ανάπτυξη που παρατηρείται στις κατεχόμενες περιοχές καθώς και η διενέργεια ιδιωτικών αγοραπωλησιών περιουσιών με τις όποιες επιπτώσεις της. Η Κυβέρνηση και το Κράτος οφείλουν να εξεύρουν τρόπους αντιμετώπισης του ζητήματος και να ενσκύψουν στην αξιοποίηση εργαλείων που έχουν στη διάθεση τους για να δώσουν διέξοδο σε πρόσφυγες που πραγματικά αντιμετωπίζουν οικονομικά ή άλλα προβλήματα που τους εξαναγκάζουν να αποτείνονται στην Επιτροπή Περιουσιών στα κατεχόμενα. Το αρχείο Περιουσιών και Βοηθημάτων όπως έχει ετοιμαστεί από τον Κεντρικό Φορέα Ισότιμης Κατανομής και όπως ενημερώνεται από το 2019, καθώς και η σχετική μελέτη που παρουσιάστηκε το 2021, θα πρέπει να αποτελούν τα κυριότερα εργαλεία στην προσπάθεια αυτή.

Περαιτέρω θεωρούμε ότι θα πρέπει να εξεταστεί άμεσα η αξιοποίηση χαλίτικης γης προς αυτή την κατεύθυνση και να επιλυθούν τα θέματα που άπτονται της τιτλοποίησης οικιών ή και της απόδοσης πιστοποιητικών μίσθωσης σε πρόσφυγες που διαμένουν σε οικίες που βρίσκονται σε συνοικισμούς και όχι μόνο. 50 σχεδόν χρόνια μετά την εισβολή δεν χωρούν άλλες δικαιολογίες και τεχνικά εμπόδια για την υλοποίηση των προαναφερθέντων.

Η ισότιμη κατανομή βαρών θα πρέπει να υλοποιηθεί το συντομότερο καθώς μέσα από την αδικία που παρατηρείται μεταξύ εκτοπισθέντων και μη, το κράτος, καλώς ή κακώς προχωρεί και σε περαιτέρω αδικίες μεταξύ προσφύγων, με αποτέλεσμα να έχουν δημιουργηθεί πρόσφυγες διαφόρων κατηγοριών και αντιμετωπίσεων. Ο χρόνος που περνά δημιουργεί περαιτέρω ανισορροπίες και τετελεσμένα και μεγεθύνει το χάσμα μεταξύ των διαφόρων κατηγοριών. Βλέπουμε για παράδειγμα συγκεκριμένες ομάδες να βοηθούνται ξανά λόγω αναγκών και πιθανώς κακοτεχνιών σε οικισμούς και πολυκατοικίες και ομάδες που δεν βοηθήθηκαν καθόλου ή και άλλες ομάδες που λόγω καθυστερήσεων σε δάνεια που έχουν συνάψει, τους επιβάλλεται memo σε ολόκληρη την περιουσία τους ανεξαρτήτως των μεγάλων εκτάσεων που μπορεί να κατείχαν πριν το 1974.

Στο ενδιάμεσο διάστημα, καλούμε την Κυβέρνηση και σας τον ίδιο κ. Πρόεδρε, όπως δώσετε τις απαραίτητες οδηγίες στους εμπλεκόμενους Υπουργούς και τις αρμόδιες υπηρεσίες για επανεξέταση των εισοδηματικών κριτηρίων αλλά και των επιδομάτων που δίνονται, ειδικά σε ότι αφορά την επιδότηση ενοικίου σε πρόσφυγες και δη σε νεαρά ζευγάρια. Θεωρούμε πως στα πλαίσια μιας ολοκληρωμένης προσφυγικής πολιτικής, παράμετρος της οποίας αναπόφευκτα είναι και η στεγαστική πολιτική, θα πρέπει η Κυβέρνηση να εφαρμόσει μια πιο ευέλικτη και κλιμακωτή ίσως επιχορήγηση σε δικαιούχους των διαφόρων σχεδίων. Μπορεί να συνεχίσει να υφίσταται κάποιο όριο αλλά για όσους το ξεπερνούν, να υπάρξει πρόνοια για να δικαιούνται έστω και κάτι.

Παρά το ότι πρωταρχική μας έγνοια και αγωνία είναι η έναρξη ενός νέου κύκλου διαπραγματεύσεων που να οδηγήσει σε συμφωνία και λύση, στο μεσοδιάστημα, καλούμαστε να αναδείξουμε θέματα υποστελέχωσης και καθυστερήσεων, αλλά και περιορισμένων κονδυλίων στη διάθεση της Υπηρεσίας Μερίμνης αλλά και της Υπηρεσίας Διαχείρισης Τουρκοκυπριακών Υπηρεσιών. Τονίζουμε εδώ ότι στα πλαίσια και του νέου μοντέλου της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, με την αποκέντρωση εξουσιών που θα εκχωρηθούν από του Επάρχους, θα πρέπει ταυτόχρονα να αναπληρωθούν ή να ενισχυθούν  με προσωπικό οι Επαρχιακές Διοικήσεις, καθώς αυτές αποτελούν τον κύριο φορέα υλοποίησης των διαφόρων σχεδίων και αναβαθμίσεων που άπτονται προσφυγικών θεμάτων. Σημειώνουμε για παράδειγμα ότι στην Υπηρεσία Μερίμνης στη Λεμεσό, υπάρχει μόνο μια υπάλληλος η οποία είναι επιφορτισμένη και για τα θέματα της επαρχίας Πάφου.

Οφείλουμε επίσης να σημειώσουμε την καθυστέρηση που παρατηρείται στην προώθηση των κριτηρίων που αφορούν τη διάθεση τ/κ περιουσιών προς ψήφιση στη Βουλή και είναι από τα καίρια θέματα που αντιμετωπίζουμε σε καθημερινή βάση.

Τέλος, θα ήταν ιδιαίτερα βοηθητική η παρέμβαση σας για αύξηση του προϋπολογισμού της ΠΕΠ ώστε να μπορεί πλέον να επιτελεί ουσιαστικά το ρόλο της. Προς εύκολη αναφορά, σημειώνουμε ότι ο προϋπολογισμός μας ανέρχεται σήμερα στις €332,000 με την κρατική χορηγία να περιορίζεται στις €283,000. Θεωρούμε πως ως πρώτος στόχο και προς αποτελεσματικότερη υλοποίηση των σκοπών και των στόχων μας θα πρέπει ο προϋπολογισμός να πλησιάσει τις  €400,000 με τη συνεισφορά του κράτους να ανέρχεται περί τις €350,000.

Εξοχότατε κ. Πρόεδρε,

Σας ευχαριστούμε ξανά για την ανταπόκριση σας στο αίτημα μας για συνάντηση και για το χρόνο που αφιερώσατε. Τόσο εγώ σε προσωπικό επίπεδο, όσο και η Εκτελεστική Γραμματεία της Παγκύπριας Ένωσης Προσφύγων στο σύνολο της, είμαστε στη διάθεση σας και έτοιμοι να συμβάλουμε με τις εισηγήσεις μας αλλά και τους προβληματισμούς μας σε όλα τα θέματα που αναφύονται και αφορούν τον προσφυγικό κόσμο.

Με εκτίμηση,
Γιώργος Λυσανδρίδης
Πρόεδρος ΠΕΠ